دامنه نام منحصر بفردی است که برای شناسایی سایت اینترنتی مورد استفاده قرار می گیرد، و از یک یا چند قسمت تشکیل شده است که با نقطه (دات) از هم جدا شده اند. که قسمت اول ماهیت آدرس ‘www’ قسمت دوم نام دامنه (به انگلیسی: Domain Name) به قسمت سوم پسوند موضوعی یا جی تی ال دی (Generic) و به قسمت آخر پسوند کشوری یا محلییا سی تی ال دی (Country) می گویند، نام دامنه همان نام سایت است (مانند NetQurd) و پسوند دامنه شما بیانگر نوع سایت شما خواهد بود (مانند com). گاه در مورد دامنه های جهانی (چی تی ال دی، این با حرف G به معنی Global) این ترتیب معکوس می شود یعنی سی تی ال دی قبل از جی تی ال تی می آید مانند ru.com که برای روسیه مورد استفاده قرار می گیرد.

تعدادی از این تی ال دی ها (top-level domains) یا پسوندهای پراستفاده عبارت اند از:

نوع com : مخفف Commercial به معنای تجاری است که اکثراْ جهت استفاده هایی که به شکلی به اموری مانند خرید و فروش، معرفی محصولات، خدمات و مانند آن مربوط می باشند، اختصاص می یابد، اگرچه امروزه بسیاری از سایتهای همه منظوره نیز از نوع com استفاده میکنند.

نوع net : (مخفف Network) این نوع Domain معمولاْ توسط شبکه هائی مانند شبکه های اطلاع رسانی، شرکتهای اینترنتی و سایر موارد مشابه مورد استفاده قرار می گیرد.

نوع org : (مخفف Non-Profit Organizations) این نوع Domain معمولاْ توسط مؤسسات و سازمانهای غیر انتفاعی که غالباْ فعالیت غیر تجاری (یا حتی تجاری) دارند مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع دو حرفی دامنه نمایانگر دامنه های کشوری و ملی میباشند : مانند ir (ایران)، jp (ژاپن)، de (آلمان), uk (انگلیس ) و …. که در انتهای نام Domain ها قرار می گیرند

نوع biz : (مخفف Business). این نوع Domain خــاص سایتهای شغلی – تجارتی به ویژه خدمات مربوط به تجارت الکترونیکی که به زودی ارزشی بیش از پیش در اینترنت خواهد یافت، ایجاد گشته است. .

نوع info : (مخفف Information). این نوع Domain در سایت هایی مورد استفاده قرار می گیرد که بنحوی با امر اطلاع رسانی در هر موردی، مرتبط می باشند. این اطلاع رسانی می تواند موارد تجاری و غیر تجاری را شامل گردد. سایتهایی که به اموری از قبیل انواع اطلاع رسانی در رشته هایی مانند علوم، معرفی محصولات، معرفی خدمات و … اختصاص یافته اند، می توانند دارای دامنه ای مانند info. باشند.

نوع name : این اولین نوع Domain ای است که خاص افراد (اشخاص حقیقی) ایجاد شده است. در حقیقت کلیه افرادی که به هر منظور شخصی می خواهند برای خودشان Website ایجاد کنند میتوانند از این دامنه استفاده کنند،

نوع ws : این نوع Domain با آنکه مخصوص به دامنه ملی یک کشور است ولی بخاطر مشابهت آن با مخفف کلمه (WebSite) مورد توجه فراوان قرار گرفته است و همانطور که از نامش بر می آید، می تواند هر نوع وب سایتی را در بر گیرد.

نوع us : این نوع Domain با آنکه مخصوص به دامنه ملی کشور آمریکا است ولی بخاطر مشابهت آن با مخفف کلمه (us) بمعنی (ما) مورد توجه فراوان قرار گرفته است

نوع tv : این نوع Domain با آنکه مخصوص به دامنه ملی یک کشور است ولی بخاطر مشابهت آن با مخفف کلمه (Television) مورد توجه شبکه های تلویزیونی و ماهواره ای قرار گرفته است و برای این منظور استفاده میگردد

سایر انواع Domain : در حقیقت انواع دیگری از Domain ها وجود دارند که هنوز به اندازه Domain های بالا ، مقبولیت نیافته اند. به طور مثال نوع دیگری از Domain به نام museum. وجود دارد که مخصوص موزه ها می باشد. و یا نوع aero که مخصوص سایتهای مرتبط با حمل و نقل هوایی و یا Mil که مربوط به سایتهای نظامی است

دامنه های تحت دامنه IR : برای ثبت با دامنه های زیر باید مجوز یا مدارک رسمی مربوطه به همان نوع فعالیت موجود باشد . مثلا متقاضیان ثبت دامنه co.ir باید دارای شرکت ثبت شده باشند .

ac.ir. برای سازمانهای آکادمیک که دارای مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شورای نظارت بر حوزه های علمیه، یا شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند.

sch.ir. برای مدارس، موسسات و سایر سازمانهای آکادمیک تحت مجوز وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران.

net.ir. برای واحدها یا موسساتی که مقررات رسمی آنها دلالت بر ارائه خدمات شبکه دارد، یا در غیر این صورت، قانونا مجاز به ارائه خدمات شبکه هستند.

gov.ir. برای بخشهای اداری و سازمانهای زیرمجموعه قوای مجریه، مقننه و قضاییه جمهوری اسلامی ایران.

org.ir. برای سازمانهای غیر انتفاعی رسمی و سازمانهای بین المللی که دولت ایران یا یکی از موسسات آن عضو آنهاست.

co.ir. برای همه سازمانها و شرکتهای غیر دولتی دیگر.

id.ir. برای اشخاص حقیقی که شهروند یا مقیم قانونی جمهوری اسلامی ایران هستند

سایر پسوندهای غیر کشوری : .aero Aviation .cat Catalan language and culture .mil US Dept of Defense

فهرست کامل پسوند ها

پسوندهای ملی:

هریک از کشورهای جهان دارای یک یا چند پسوند ملی یا «دامنه سطح بالای کد کشوری» هستند که برای سایت های منصوب به آن کشور استفاده می شوند. دامنه سطح بالای کد کشور ایران ‎.irاست و کد بین المللی .ایران نیز مراحل آزمایشی را می گذراند.

تاریخچه پیدایش و گسترش:

در ۱۵ مارس ۱۹۸۵، اولین نام دامنه تجاری (.COM) به نام Symbolics.com بوسیله یک شرکت سیستم های رایانه ای به نام Symbolics در کمبریج ماساچوست ثبت شد.

در ۱۹۹۲ کمتر از ۱۵۰۰۰ دامنه .COM ثبت شده بود.

در دسامبر ۲۰۰۹ حدود ۱۹۲ میلیون نام دامنه وجود داشت که بخش بزرگی از آنها دامنه پرطرفدار .COM بود. تعداد آنها در ۱۵ مارس ۲۰۱۰ به حدود ۸۴ میلیون رسید که شامل ۱۱٫۹ میلیون وب سایت کسب و کار آنلاین و تجارت الکترونیک , ۴٫۳ میلیون وب سایت تفریحی , ۳٫۱ میلیون وب سایت مرتبط با امور مالی، و ۱٫۸ میلیون وب سایت ورزشی می شد.

ماهانه حدود ۶۶۸ هزار دامنه .COM جدید ثبت می شود.

منبع: ویکیپدیا